Klein Amerika op Vlieland, deel 2: Geelstuitzanger

Dat de Roodoogvireo Vireo olivaceus niet de enige Amerikaanse zangvogel was die op Vlieland, Friesland, was aangeland bleek een week later. Zondagochtend 13 oktober rond 09:30 trok een groep Vinken en Kepen in een rij eiken langs de begraafplaats van het dorp Oost-Vlieland de aandacht van Tom van der Have. Een vogel met twee opvallende witte vleugelstrepen trof zijn netvlies. Een microseconde later realiseerde hij zich dat de vogel in kwestie bruin gestreepte witte flanken had, een opvallende witte, onderbroken oogring en een donkere oorstreek, terwijl de snavel tegen de donkere achtergrond wegviel. Een heftige reactie van het parasympatrisch zenuwstelsel was het gevolg, terwijl slechts één gedachte overheerste:

Dendroica! 'Blackpoll' of 'Yellowrumped'?

Maar de vogel was alweer weg. Enkele minuten later zag Guido Bulteel uit het Belgische Schoten dezelfde vogel in een rij esdoorns langs de begraafplaats. Na een subtiele wenk meldde hij uiterst koel en in onvervalst Vlaams een Amerikaanse zanger en wel mogelijk een 'Blackpoll Warbler' (Zwartkopzanger) D striata gezien te hebben, maar de vogel was weg....TvdH ook, en wel naar pension Torenzicht, het thuishonk van Deception Tours (een vogelaarscollectief dat voor het vijfde achtereenvolgende jaar Vlieland uitkamde op zeldzaamheden). Snel was, gewaarschuwd met behulp van fluitjes, piepers en mobiele telefoons, de gehele Deception Tours-groep van c 25 vogelaars ter plekke om het dorp te doorzoeken. Nerveuze minuten leken uren. Flarden mist verduisterden de zon en gezongen psalmen stegen op uit de kerk. Om c 10:30 vond Paul Schrijvershof, gealarmeerd door een opvallend dzik-roepje, de vogel terug in de Dorpsstraat, vlakbij pension Torenzicht. Kort daarna kreeg de hele groep de vogel in beeld waarbij deze zijn heldergele stuit ontblootte: 'Geelstuitzanger', klonk het in koor. Na het ritueel van juichen, snikken, omhelzen en kussen, bleek de vogel nog steeds zeer beweeglijk. Door zijn luide roep was deze echter eenvoudig terug te vinden. Het geel op de flanken onder de vleugel en op de kruin, alsmede de grote witte vlekken op de drie buitenste staartpennen werden bij nadere observatie zichtbaar. Later pendelde de Geelstuitzanger D coronata tussen de esdoorns in de Dorpsstraat en de begraafplaats. Met de boot van 14:20 arriveerden 92 twitchers van de vastewal, die de vogel na een lange sprint door de Dorpsstraat prachtig in een esdoorn op het terrein van fietsenverhuurbedrijf Frisia konden bekijken. De volgende dag en dinsdag 15 oktober werd de vogel hier ook nog gezien. Het betrof vermoedelijk een adult mannetje in winterkleed op basis van de grootte van de vlekken op de drie buitenste staartpennen, die bovendien te ronde toppen leken te hebben voor een eerstejaars. De wittige keel en korte wenkbrauwstreep wezen op de nominaat, Mirtezanger D c coronata, die in de oostelijke VS broedt. Het onderscheid tussen eerste- en adult-winterkleed is echter zeer lastig en staat bij deze vogel nog ter discussie. Deze nieuwe soort voor Nederland betreft na de Baltimoretroepiaal Icterus galbula van 14-19 oktober 1987 en de drie Roodoogvireo's (twee in 1991 en één in 1996) de vijfde Nearctische zangvogel die op Vlieland is vastgesteld, alle in de afgelopen 10 jaar. Beide Nearctische zangvogels op Vlieland werden gezien in een periode dat ook in Groot-Brittannië veel dwaalgasten uit Amerika werden gezien, waaronder ten minste acht soorten zangvogels. Deze influx bracht ook een Geelstuitzanger naar Utsira, Rogaland, Noorwegen, op 8 oktober (de eerste voor Scandinavië en het Europese continent), voorafgegaan door de tweede Dwerglijster Catharus ustulatus voor dit eiland (en Noorwegen) op 28 september.

DB 18:5 actueel - Klein Amerika op Vlieland, deel 2: Mirtezanger

• meer